اگر چه تاکنون پژوهشهای گوناگونی دربارۀ تصوف و عرفان اسلامی صورت گرفتهاند، اما از آن جهت که بخشی از این تحقیقات از غنای کافی برخوردار نیستند و از طرفی، طریقتهای مختلف در سطح جهان اسلام پراکنده و فعال هستند و اثربخشی آنان در چهارچوب اسلام سنتی، ادامه دارد، تدوین مجموعهای از مطالعات جدید و عمیق دربارۀ صوفیان، به ویژه با رویکرد تاریخی، ضروری به نظر میرسد.
با توجه به تعداد مراکز خانقاهی، به نظر میرسد نقشبندیه یکی از گستردهترین طریقتهای جهان اسلام باشد.
خاستگاه شکلگیری نقشبندیه در بخارا و میراث فرهنگی و ادبی آن در گسترۀ جهان اسلام، دارای بنمایههای ایرانی است.
علاوه بر فعالیتهای علمی و فرهنگی، شکلدهی و رهبری جنبشهای سیاسی، از جمله مهمترین اثرگذاریهای نقشبندیه در جهان اسلام است.
تعداد قابل توجه پیروان تحصیلکرده و فرهیخته در دورۀ تاریخی پیشامدرن، از ویژگیهای قابل توجه و متمایزکنندۀ نقشبندیه از سایر طریقتهاست.
تاریخ پیدایش و گسترش نقشبندیه، باورها، شاخهها و خاندانهای نقشبندی در کردستان، به صورت خواندنی و بر پایۀ منابع متعبر تاریخی در این یادداشت بررسی شده است. مشایخ هورامان با تفصیل بیشتری معرفی شدهاند و از میان آنان نیز، زندگی شیخ محمدعثمان سراجالدین و کارنامۀ سیاسی و اجتماعی او، تحلیل و نقد شده است.
مطالعۀ یادداشتسرچ بزنید!