این فراخوان به پایان رسیده است!
انتشار کتاب یکی از اصلیترین روشها و گامهای گسترش دانش، فعالیت فرهنگی و خدمت به جامعه برای بالا بردن سطح آگاهی شهروندان است. از آن میان، کتابهایی که به احیای یک زمینۀ علمی یا فرهنگی و زندگینامۀ یک شخصیت فراموششده و بازشناسی میراث او پرداخته باشند، از جایگاه ویژهای برخوردارند. «از دیار عرفان» چنین کتابی است که اکنون بناست برای دومین بار منتشر شود.
معرفی کتاب از دیار عرفان
هورامان را میتوان همچون یکی از مناطق جغرافیایی کردستان، به عنوان مهد عرفان کردی بازشناخت. شواهد قابل توجهی همچون شخصیت تاریخی پیرشالیار، نود و نه پیرۀ هورامان، مشایخ نقشبندی هورامی و مراکز علمی آنان، شاعران کلاسیک کردستان و برخی عالمان برجسته با مشرب طریقتی، مؤید این گزاره خواهند بود. در این خطه از کردستان، به ویژه در دورۀ متأخر و پس از ورود طریقت نقشبندی به کردستان، همواره عالمانی برخاستهاند که ضمن فعالیت در زمینههای معمول اسلامی، از گروندگان طریقت بودهاند. سید عبدالله بلبری (حدود ١٢٧٠ ـ ١٣٥٦ ه.ق)، یکی از این عالمان و شاعران گرونده به طریقت نقشبندی است که به عنوان خلیفۀ شیخ عمر ضیاءالدین نقشبندی، در هورامان تخت با مرکزیت روستای بلبر به تبلیغ اسلامی و ارشاد عرفانی مشغول بود. «از دیار عرفان» کتابی است که به سرگذشت، آثار و اندیشۀ او میپردازد.
این کتاب که عمدتاً حاصل علاقهمندیها و پژوهشهای نگارنده در دورۀ تحصیلی کارشناسیِ او در رشتۀ مهندسی برق است، در سومین جشنوارۀ ملی کتاب سال فرهنگی دانشجویان سراسر کشور، به عنوان اثر برگزیده شناخته و با دریافت دیپلم افتخار، تقدیر شده است.
مقدمه، تاریخنگری و تاریخنگاری، اوضاع سیاسی روزگار سید عبدالله، در جستوجوی عرفان، در دیار عرفان، ذوق ادبی و اندیشۀ عرفانی، تبلیغ اسلامی و ادبیات هورامی، جهانبینی عرفانی سید عبدالله به چه دردی میخورد، نگاشتههای بلبری، تاریخ اجتماعی هورامان در بررسی کرامات عارف، عنوان فصلهای کتاب «از دیار عرفان» هستند.
پژوهشگر در مقدمه به انگیزههای خود در نگارش کتاب پرداخته و آنگاه در فصلی کوتاه، به منظور جلب توجه خواننده به دانش تاریخ، به صورت اجمالی از بزرگان این رشته دربارۀ تاریخنگری و تاریخنگاری سخنانی نقل کرده است. او در ادامه به بررسی اوضاع سیاسی روزگار سید عبدالله پرداخته و در خلال آن، پارهای از فرهنگ و رسوم هورامان را بازشناخته است. زندگینامۀ سید عبدالله بر اساس بازشناخت روایتهای بازگوشده از خاندان او، بزرگان و ریشسفیدان محل و با توجه به برخی قراین در نسخ خطی بازجایمانده از او، در فصل «در جستوجوی عرفان» دنبال شده است. با توجه به آنکه بخشی از روایتهای بازگوشده برای پژوهشگر بیانگر سیره و ویژگیهای اخلاقی و رفتاری سید عبدالله بودهاند، با ابتنا به آنها و در دستهبندیای روایتمحور، عمدۀ خصوصیات و مکارم اخلاقِ این شخصیت عارف و شاعر، در فصل بعدی استخراج و بیان شدهاند. یک فصل از کتاب نیز به مطالعۀ اندیشۀ عرفانی او و بررسی کتاب «راحة الارواح السعید فی توحید الله المجید» اختصاص یافته و در آن، تکبیتی غامض از او با پیچیدگیهایی عرفانی و فلسفی، تشریح شده است. در فصل «تبلیغ اسلامی و ادبیات هورامی» ضمن دستهبندی عمدۀ فعالیتهای سید عبدالله، با تکیه بر منظومهای هورامی از او به نام «صحیفة المنوَّر من الشریعة الانور» ـ که نخستین اثر تخصصی کردی در فقه شافعی است ـ رابطۀ برخی از آثار او با فرهنگ و ادبیات هورامان واکاوی شده است. از طرفی، با توجه به مشرب طریقتی سید عبدالله، در فصلی جداگانه به پاسخ این پرسش پرداخته شده که جهانبینی عرفانی او به چه دردی میخورد. در فصل «نگاشتههای بلبری» همۀ آثارِ سید عبدالله، اعم از مکتوبات، تألیفات، ترجمهها، منظومهها و آثار عربی، فارسی و هورامی او در علوم مختلف اسلامی، معرفی شدهاند. در نهایت، با محوریتِ گزارشهایی از کرامات و فعالیتهای او، جنبههای قابل توجهی از تاریخ اجتماعی هورامان به تصویر کشیده شده است. این فصل از کتاب شامل گونهای از نوآوری در امر پژوهش تاریخی است که تاکنون در کمتر اثری دربارۀ مشاهیر کرد و دیگران مورد توجه قرار گرفته است.
این اثر در سال ١٣٩٧ از سوی نشر احسان به چاپ رسید و نخستین کتاب از مجموعۀ پژوهشهای نگارنده دربارۀ سید عبدالله بلبری است که همچنان ادامه دارند.
چرایی حمایت از چاپ مجدد این کتاب
در چاپ اول این کتاب که با حمایتهای بیدریغ مدیر محترم نشر احسان صورت گرفت، تعداد نسبتاً محدودی از کتابها به دست خوانندگان و علاقهمندان رسید و پس از آن، این کتاب نایاب شد. بنابراین، ضرورت نخست چاپ مجدد کتاب، نیاز بازار به آن و در عین حال، علاقهمندی دوستداران فرهنگ و ادب هورامان است.
در کنار این مسأله، میتوان از کمک برای گسترش فرهنگ کتابخوانی در میان لایههای مخلتف اجتماع در توجیه چرایی حمایت از این پروژه نام برد. موضوع دیگر، اهمیت بازشناخت میراث علمی و فرهنگی هورامان، احیا و نیز ترویج مبانی آن در میان ادبدوستان است. با کمک به این پروژه برای چاپ مجدد این کتاب و رساندن آن به دست جوانان، در عمل جریان بازسازی هویت قومی ـ فرهنگی کردها با رویکرد علمی و باور به داشتههای خود و جلوگیری از خودباختگی در برابر دیگران، تقویت میشود.
راههای حمایت از این پروژه
حمایتها تنها مالی نیستند و بعضاً پارهای از حمایتهای معنوی بسیار اثرگذارتر هستند. دربارۀ این کتاب نیز، شناساندن آن به علاقهمندان و کتابخوانان، یک حمایت معنوی ارزشمند است. به این منظور میتوان یادداشت مربوط به معرفی این کتاب را در کانالهای تلگرامی، پیجهای اینستاگرامی و وبسایتهای شخصی و خبری قرار داد و نیز در گفتوگوها به آن پرداخت. در عین حال، دوستان میتوانند با خرید این کتاب و خواندن آن، به هدف اصلی کتاب در شناسایی سید عبدالله بلبری به عنوان یکی از بزرگان علمی هورامان، کمک کنند. در عین حال، علاقهمندان میتوانند با خریداری و هدیه دادن کتاب به دوستان، ضمن کمک به اهداف کتاب، دستکم به ترویج فرهنگ زیبای کتابخوانی در جامعه بپردازند.
علاوه بر این موارد میتوان از حمایت مالی نام برد. علاقهمندان به خیر علمی و دوستداران فرهنگ و ادب، میتوانند حمایت مالی خود را به اطلاع نشر احسان رسانده و یا به صورت مستقیم وجوه نقدی خود را به شمارۀ کارت پژوهشگرِ این کتاب، 9747-8938-7210-5041، برسانند. من، سید سعید حسینی، دانشجوی دکتری تاریخ و تمدن ملل اسلامی در دانشگاه تهران، نویسندۀ این کتاب هستم. میتوانید با مطالعۀ صفحۀ دربارۀ من، اطلاعات بیشتری از فعالیتهای علمی، فرهنگی و دانشجویی من کسب کرده و با ملاحظۀ صفحۀ تماس با من، از هر طریقی که برایتان بهتر است، با من در ارتباط باشید. خوشحال میشوم که با فراهم بودن امکان گفتوگو و بحث بیشتر، اطلاعات مناسبی از کتاب در اختیار شما قرار داده و نیز با شما عزیزان آشنا شوم.
مزیت ویژۀ حمایت از این پروژه
نام و مشخصات عزیزانی که در راستای چاپ مجدد کتاب از دیار عرفان با من همراهی کنند، در صورت رضایتمندی آنان در کتاب درج شده و به صورت خاص نیز، به اطلاع عموم و مخاطبان نسیمگرام خواهد رسید.